Wybór odpowiedniego nawozu pod ziemniaki jest kluczowy dla uzyskania zdrowych i obfitych plonów. W artykule przedstawimy, jakie nawozy warto rozważyć, aby zapewnić ziemniakom optymalne warunki wzrostu oraz jak dawkować poszczególne składniki odżywcze, by uniknąć problemów związanych z nadmiarem lub niedoborem.
Jakie znaczenie ma potas w uprawie ziemniaków?
Potas odgrywa kluczową rolę w gospodarce wodnej roślin, co jest niezwykle istotne w kontekście często występujących susz atmosferycznych i glebowych w Polsce. Rośliny okopowe, takie jak ziemniaki, mają duże potrzeby wodne i są szczególnie narażone na suszę. Dostateczne zaopatrzenie w potas prowadzi do wzrostu zawartości skrobi w ziemniakach oraz poprawy jakości plonów poprzez zmniejszenie zawartości związków azotowych niebiałkowych.
Warto podkreślić, że potas wpływa także na jakość bulw, ograniczając ich ciemnienie podczas gotowania oraz zwiększając ich odporność na uszkodzenia mechaniczne. Nawozy zawierające potas występują w postaci siarczanu lub soli potasowej, przy czym siarczan jest korzystniejszy, gdyż nie obniża zawartości skrobi w bulwach.
Jak fosfor wpływa na ziemniaki?
Fosfor jest niezbędny dla wzrostu ziemniaków, chroni je przed uszkodzeniami mechanicznymi i chorobami, a także przyspiesza dojrzewanie oraz zwiększa trwałość przechowalniczą. Fosfor najlepiej stosować jesienią, gdy gleba jest w stanie wchłonąć najwięcej składników odżywczych. Ważne jest, aby nawozy fosforowe były wymieszane z glebą na głębokość 15-20 cm, co zapewni ich dostępność dla strefy korzeniowej.
Jakie są korzyści z nawożenia azotem?
Azot jest podstawowym składnikiem odżywczym wpływającym na wielkość i jakość plonów ziemniaków. Jego odpowiednia ilość prowadzi do wzrostu liczby dużych bulw oraz ich zasobności w białko. Azot najlepiej stosować wiosną przed sadzeniem, jednak należy unikać nadmiernego nawożenia, które może prowadzić do problemów takich jak ciemnienie miąższu czy zwiększona podatność na uszkodzenia mechaniczne.
Stosowanie azotu wymaga rozwagi, by uniknąć negatywnych skutków przenawożenia, takich jak nadmierny wzrost części nadziemnych rośliny i opóźnienie gromadzenia plonu.
Jakie są zalety nawożenia organicznego?
Nawożenie organiczne, takie jak stosowanie obornika, gnojowicy czy gnojówki, jest doskonałym źródłem makro- i mikroelementów. Najlepiej aplikować je jesienią, co pozwala na lepsze wykorzystanie składników przez rośliny oraz poprawę jakości gleby. Obornik dostarcza azotu, fosforu i potasu, a jego zastosowanie jesienią pozwala na uniknięcie ulatniania się azotu do atmosfery.
- Obornik należy przykryć orką zimową, aby zwiększyć jego efektywność.
- Gnojowicę zaleca się stosować na glebach zwięzłych jesienią, a na lekkich wiosną.
- Gnojówkę najlepiej stosować wiosną przed sadzeniem, ze względu na dużą zawartość potasu.
Jak nawozić ziemniaki w zależności od ich przeznaczenia?
Wybór nawozów oraz ich dawkowanie zależy od przeznaczenia ziemniaków. Ziemniaki jadalne, przemysłowe czy skrobiowe mają różne wymagania dotyczące ilości azotu, fosforu i potasu. Dawkowanie powinno być dostosowane do typu gleby oraz odmiany ziemniaka:
| Kierunek uprawy ziemniaków | Dawka azotu w kg/ha |
|---|---|
| Ziemniaki jadalne zbiór po 60 dniach od sadzenia | 50 |
| Ziemniaki jadalne zbiór po 75 dniach od sadzenia | 80 |
| Ziemniaki jadalne zbiór w pełnej dojrzałości fizjologicznej | 100-180 |
| Ziemniaki przeznaczone na sadzeniaki | 70-90 |
| Ziemniaki przeznaczone do przetwórstwa (frytki, chipsy, mrożonki) | 100-150 |
| Ziemniaki skrobiowe – dla krochmalnictwa, gorzelnictwa, suszarnictwa | 100-180 |
Jakie nawozy wieloskładnikowe warto stosować?
W przypadku ziemniaków warto rozważyć nawozy wieloskładnikowe, które dostarczają kilku niezbędnych składników w formach dostępnych dla rośliny. Produkty takie jak Polifoska 5, 6, 8 czy TopPhos są polecane ze względu na ich zdolność do zapewnienia odpowiednich proporcji fosforu, potasu oraz dodatkowych mikroelementów.
Co warto zapamietać?:
- Potas jest kluczowy dla jakości plonów ziemniaków, zwiększa zawartość skrobi i odporność na uszkodzenia.
- Fosfor wspomaga wzrost, dojrzewanie oraz trwałość przechowalniczą ziemniaków; najlepiej stosować go jesienią.
- Azot wpływa na wielkość i jakość plonów, ale jego nadmiar może prowadzić do problemów z miąższem; stosować wiosną przed sadzeniem.
- Nawożenie organiczne (obornik, gnojowica) poprawia jakość gleby i dostarcza niezbędnych składników; aplikować jesienią lub wiosną w zależności od rodzaju nawozu.
- Dawkowanie nawozów powinno być dostosowane do przeznaczenia ziemniaków oraz typu gleby, z różnymi wymaganiami dla ziemniaków jadalnych, przemysłowych i skrobiowych.
